Ontstaan de Sex Pistols
Het ontstaan van de Sex Pistols is bij velen bekend en anders wordt het in GELOOF DE HYPE! uitgebreid beschreven. In het kort: Malcolm McLaren wilde een Britse jongerenrevolutie starten over de as van muziek en trof op dat moment in zijn boetiek SEX een onverzorgde jongen in een zelfgemaakt ‘I Hate Pink Floyd’ t-shirt. Hij was het ideale boegbeeld voor deze beweging. Johnny Rotten (vernoemd naar de staat van zijn gebit) werd frontman van de Sex Pistols een katalysator van de punkrevolutie. Complotdenkers twijfelen of de bandleden echt rioolratten waren of dat het stiekem een voorbedacht concept was. Hoe dan ook, de hype is compleet na dit optreden in de Today-show in december 1976. De band had destijds nog amper nummers, dus daar werd snel aan gewerkt zodat er in 1977 een debuutplaat lag: Never Mind The Bollocks, Here’s The Sex Pistols.
Bij NPO Radio 1 vertelde ik over het ontstaan van de band:
De steengoede docuserie Classic Albums nam een aflevering op over deze plaat:
Trivia
- Het is de enige plaat van de Sex Pistols, dat een jaar later zou ophouden te bestaan. De vroege dood van bassist Sid Vicious zorgt ervoor dat een echte reünie er nooit meer van komt.
- Door de rel die ontstond na de Today-show werden ‘The Pistols’ op veel plekken geweigerd, bijvoorbeeld bij poppodia en als gasten in vakantieparken. Ook hun label beëindigde de samenwerking. Hier zong de band over in verschillende nummers. Het album werd ook verboden door grote retailers, in het pre-internettijdperk wel een dingetje, maar kwam desondanks op één binnen in de UK Album Charts.
- De cover werd ontworpen door ‘vijfde Pistol’ Jamie Reid, die eerder opzien baarde met de cover van de single God Save The Queen – een punkvariant van een staatsieportret van Queen Elizabeth. Net als bij de muziek van de Sex Pistols en de punkmode die McLaren verkocht in zijn boetiek, moest ook de knip-en-plakstijl van Reid vooral het gevoel geven dat je geen genie hoeft te zijn om dit te maken.
Recensies
- Rolling Stone: 5 sterren
- The Guardian: 5 sterren
- NME: volgens eigen auteurs in 1993 gekozen tot het derde beste album ooit
Er zijn verschillende varianten van de plaat, met 11 en 12 nummers, maar ik ben uitgegaan van de variant met elf nummers omdat die nu eenmaal in m’n platenkast staat. Alle nummers zijn simpel en hard en de teksten gaan over problemen en ergernissen van jongeren. Bassist Glen Matlock was door Rotten uit de band gezet (lees in GELOOF DE HYPE! hoe dat precies ging), maar had al wel aan vrijwel alle nummers meegeschreven. Vervanger Sid Vicious werd een gewaardeerd bandlid qua attitude maar speelde zo slecht dat anderen zijn baslijn opnieuw moesten inspelen, ook op deze plaat.
Het album is -samen met de debuutplaat van Ramones– dé meest legendarische punkplaat uit de geschiedenis. Hoogste tijd voor een…
Lied-voor-liedanalyse
1. Holidays In The Sun
Het eerste nummer en de vierde single zet heerlijk de toon van de plaat. Wauw! Sid jatte overduidelijk de baslijn van The Jam – In The City (zoals de Sex Pistols wel meer jatte) en Johnny schreef er een tekst bij over hun vakantie. Ze werden dankzij hun imago overal geweigerd waarna ze gedesillusioneerd thuis kwamen, maar Sid en Johnny wilden Engeland ontvluchten omdat ze overal werden uitgekotst na hun Today-show optreden. Ze gingen naar Berlijn met uitzicht op het communistische Oost-Berlijn. Daar gaat dit nummer over.
2. Liar
Geruchten gaan dat het een ‘ode’ is aan hun manager McLaren, die ze incompetent en hebzuchtig vonden. McLaren vond het prima en bedacht zelf de zin “You’re in suspension, you’re a liar”. De band zei later dat het ging over iedereen die hun probeerde te manipuleren en iedereen die hebzuchtig was. Fans gebruiken het om hun afschuw ten opzichte van politici, het systeem en de gevestigde orde te laten blijken. Ook prima.
3. No Feelings
Muzikaal is het idee gebaseerd op New York Dolls, een groep waar de band veel naar luistert omdat manager McLaren de gewezen manager was van die band. De tekst was volgens Rotten een drama om live te zingen, omdat het teveel tekst was. Hij schreef over weesmeisjes die door zijn vader royaal werden gesponsord en die mede daardoor aan hem gehecht raakten en meer wilden, waarna hij werd genoopt hen teleur te stellen: “no feelings”.
4. God Save The Queen
Tweede single en ongetwijfeld de meest invloedrijke Pistols-track. Zou eigenlijk No Future gaan heten, maar deze titel met bijbehorende cover leek de band aanstootgevender. De zinsnede “no future for you” zou desondanks de nieuwe oneliner worden onder de Britse jeugd. Het nummer verscheen kort voor Elizabeths zilveren jubileum (7 juni 1977) en een verrassingsoptreden van de band twee dagen voor deze dag, in een bootje op de Theems voor het parlementsgebouw, eindigde precies zoals de band voor ogen had: met een arrestatie. Kijk de legendarische beelden. Het nummer kwam binnen op nummer één maar werd als aanstootgevend gezien, waardoor kranten werden gedrukt met een hitlijst zonder nummer één. Koren op de molen voor de band.
5. Problems
Het laatste nummer van de a-kant toont een volgend belangrijk thema onder de jeugd. “Too many problems, oh why am I here? I need to be me, ’cause you’re all too clear”. Vrijwel alle tieners zijn ongelukkig met zichzelf en niemand is zelfverzekerd. De band probeert de jeugd voor te bereiden op de grote boze wereld. Het is chaos en het zal chaos blijven.
6. Seventeen
Op de b-kant gaat de band door met een boodschap voor tieners, met een knipoog naar het nummer I’m Eighteen van Alice Cooper, want volgens ‘The Pistols’ is Seventeen de treurigste leeftijd die er is. Je mag dan namelijk niks en je hebt niks te doen. De band maakt met toespelingen over lang haar direct gebruik van het moment om de hippies een trap na te geven. Het is niet het beste nummer van de plaat…
7. Anarchy in the UK
Punkklassieker. De eerste single van de plaat die dus ook werd gespeeld in de Today-show en eerder al debuteerde op tv bij Tony Wilsons tv-show So It Goes (treed in de Manchester muziektour in Wilsons voetsporen). Het nummer zorgde voor veel ophef in Engeland, maar haalde de hitlijsten. Het nummer is één grote middelvinger naar decadentie in de samenleving en andere muziekstromingen. Luister hier een van de eerste demo’s.
8. Bodies
Ruig en ophitsend nummer, compromisloos ten voeten uit. Enige nummer, samen met het eerste nummer, waar Glen niet aan meeschreef. Zit je klaar voor het verhaal? Pauline uit Birmingham woonde in een boomhut in haar tuin “Her name was Pauline, she lived in a tree”. Ze ging naar een psychiatrische inrichting, maar daar werd ze verkracht door de verpleging. Ze vluchtte naar Londen, werd punkfan, leefde op de straat en moest verschillende abortussen ondergaan. Volgens de legende kwam ze opdagen bij de deur van Johnny met in haar hand een doorzichtige plastic zak met een geaborteerde foetus. Schrijf dit verhaal op, voeg en er paar keer “fuck” aan toe en je hebt het nummer Bodies.
9. Pretty Vacant
Derde single die volgens Glen was geïnspireerd op S.O.S. van ABBA. Tien jaar lang zou ABBA hem nog kerstkaarten sturen omdat ze het waardeerden. De tekst van het nummer was één grote berg zelfspot, want als ze iets niet waren was het wel Pretty Vacant, wat ze zelf absoluut wel doorhadden.
10. New York
McLaren was net uit New York teruggekeerd als manager van New York Dolls, een traject dat tamelijk was mislukt, maar de CBGB had hem geïnspireerd en hij had de idealen meegenomen naar Engeland. De heren bandleden waren niet erg onder de indruk: zij vonden de Amerikaanse punkscene te hoogdravend en weinig voor het normale volk. Dat beschrijven ze in dit nummer. Je hoeft de tekst geen twee keer te luisteren om te horen dat ze in het nummer refereren naar de New York Dolls liedjes Pills en Looking for a Kiss.
11. E.M.I.
In het laatste nummer geven ‘The Pistols’ een vette trap na naar label E.M.I. dat hun handen aftrok van de plaat tijdens de publiciteitsstorm na het optreden in de Today-show. In de ogen van de band waren de mensen bij E.M.I. geldwolven die wilden meeliften op het punksucces en enkel met de band in zee ging om te bewijzen dat ze een breed aanbod hadden, terwijl ze de vibe totaal niet begrepen. Het is een middelvinger naar labels die geheel in traditie van het punkimago volstrekt overbodig zijn: do-it-yourself. Saillant is dat de plaat wel gewoon werd uitgebracht op een andere major: Virgin.