Postpunk

Over het hoofdstuk

Het derde hoofdstuk van GELOOF DE HYPE! (bronverwijzing 101 tot en met 146) gaat over postpunk. Punk had alle conventies overboord gegooid, waardoor nieuwe ruimte was ontstaan voor experimenteren en avant-gardisme. Postpunkers waren echter klaar met die simpele drie-akkoorden-liedjes van de punkers en hun gedrag. De ideeën van autonomie leefden voort in de postpunk, net als het do-it-yourself-principe. Het werd wel ingewikkelder, donkerder en simpelweg beter. Het zou de voedingsbodem zijn vele revivals, maar in dit hoofdstuk gaat het juist over de eerste lichting postpunkers: Public Image Ltd., The Cure, Siouxsie and the Banshees, Sonic Youth, Nick Cave en zijn Birthday Party, Joy Division… En natuurlijk is er oog voor alles wat er in ‘Madchester’ gebeurde in de jaren na de Curtis’ overlijden.

5 iconische nummers

Siouxsie and the Banshees waren misschien wel de eerste postpunkers. In het boek beschrijf ik hoe zij in het begin hun optredens steevast opfleurden met een eigen versie van Onzevader. Ze verwerkten er wat klassiekers in. Kijk en huiver:

Sonic Youth maakte muziek met onder andere schroevendraaiers, bierflessen en drumstokjes. Het was tamelijk belachelijk, maar bij vlagen ook welhaast perfect. Het zou de grote inspiratiebron worden voor Nirvana.

Tamelijk bizar optreden van Nick Cave en zijn The Birthday Party. Caves solocarrière zou later zeer succesvol worden, onder andere omdat postpunker en Einstürzende Neubauten-frontman Blixa Bargeld toetreedt tot The Bad Seeds, de begeleidingsband van Cave.

Meest iconische nummer van de meest iconische plaat van de meest iconische postpunkband: She’s Lost Control. Check in deze uitvoering ook de moves van Curtis.

Joy Division ging na Curtis’ overlijden door als New Order. Deze band was het startpunt van de Madchester-hype met The Haçienda als strijdtoneel. Het zette de deur open voor bands uit Manchester zoals The Smiths, The Stone Roses en later Oasis. Blue Monday is nog altijd een dansklassieker.

Bronvermelding

101. Love Will Tear Us Apart van Joy Division, vandaag de dag hun populairste nummer. Kreeg pas grote bekendheid na het overlijden van Curtis.

102. Track van Johnny Rottens Public Image Ltd. Je merkt duidelijk dat hij zelf ook even klaar was met de doodsimpele punknummers:

103. Helter Skelter was van grote invloed op hardrock. Zie ook bron 33 van het eerste hoofdstuk. Hier zegt Leo Blokhuis het, dus dan is het zo. Hier lees je meer over Helter Skelter.

104. Ik schrijf over de live-uitvoeringen van Siouxsie and the Banshees. Hier voeren ze Helter Skelter uit. Het zou ook op hun eerste plaat verschijnen. 

105. Het eerste optreden van The Banshees bestond enkel uit Onzevader, met daarin wat hitjes verwerkt (check setlist). Bovenaan deze pagina zie je hoe zo’n versie eruit zag.

106. Hier lees je meer over de kroonluchter van Siouxsie and the Banshees in Paradiso.

107. Hong Kong Garden, de aanstekelijke eerste single van The Banshees.

108. Ik schrijf in het boek over de gloriejaren van The Banshees. Eén van hun succesvolste platen was Kaleidoscope en het eerste nummer van de b-kant was Christine. De akoestische riff aan het begin van John McGeoch toont de muzikale ommezwaai van de band.

109. Eerste nummer van de pikdonkere vierde plaat van The Cure, die zo exemplarisch start met de openingszin “It doesn’t matter if we all die”.

110. In dit boek (sowieso een aanrader!) zegt Thurston Moore van Sonic Youth: “De jaren tachtig zullen de geschiedenisboeken ingaan als een heel slechte periode voor de muziek, totdat mensen zich realiseren hoe vruchtbaar die ondergrond was”.

111. Op het nummer Warszawa van David Bowie baseerde de band Warsaw hun bandnaam, dat later werd veranderd naar Joy Division. Je leest er veel meer over in het boek. Dat het nummer op Low stond, uit de experimentele Berlijn-periode van Bowie, terwijl Joy Division later met New Order juist die elektronische weg insloeg, mag geen toeval heten.

112. Ik schrijf in het boek over het Berlijnse punkhol SO36. Als je een beetje Duits kan verstaan, dan is deze documentaire over de club in de jaren tachtig zeker de moeite.

113. Wie denkt dat de postpunk onder Nederlandse artiesten in de eighties niks voorstelde, heeft het mis. Het klopt dat het geen grote commerciële successen werden, maar artistiek was het des te meer. Zoals ik in het boek al stel, is het boek Ultra van Harold Schellinx een aanrader om je nóg verder te verliezen in de Nederlandse postpunk. Van ‘binnenuit’ geschreven, wat Schellinx was bandlid van The Young Lions.

114. Muzikanten en dj’s noemden op 3voor12 hun favoriete Nederlandse postpunkbands en dat lees je hier.

115. De beukende industriële beats met luide zang op het experimentele debuut van Einstürzende Neubauten, zorgt ervoor dat de plaat wordt gezien als een klassieker onder de postpunkplaten.

116. Op het U2-forum lees je wat recensies van aanwezige fans over het voorprogramma van Einstürzende Neubauten in De Kuip. Naar mijn smaak spreekt het alleen maar voor een band als U2-fans niet enthousiast over je zijn, maar wie ben ik?

117./118. De quote over de oerkreet van de mensaap alsook de jaloerse blik naar Iggy Pop en The Stooges, komt uit dit interview van Cave met OOR. Check hieronder een optreden van Nick Cave als frontman van The Birthday Party. Lees in dit hoofdstuk verder over Iggy Pop en The Stooges.

119. Nick Cave en Kylie Minogue passen bijzonder slecht bij elkaar en juist daarom werkt dat zo goed. 

120. Kippenvel. En dan was ik niet eens bij de uitvaart van Michael Hutchence.

121. In OOR 11 van 2019 kan Nick Cave het niet nalaten om even een tik uit te delen aan de moderne rockmuziek.

122. De aanklacht van Sonic Youth aan Christgau waarover ik schrijf, wordt later van naam veranderd naar Kill Yr Idols. Evengoed een prima nummer en de boodschap was intussen toch wel aangekomen bij Christgau.

123. Commercieel de meest succesvolle Sonic Youth-plaat: EVOL.

124. De beschreven quote over Mudd Club staat in People Magazine van juli 1979. In dit nummer van de Ramones en dit nummer van Talking Heads gaat het ook over Mudd Club.

125. Hier lees je een mooie Humo-recensie over het Sonic Youth-nummer Radical Adults Lick Godhead Style, waar ik me zonder moeite bij aansluit.

126. Het Joy Division-concert in Paradiso waarover ik schrijf, is hier terug te luisteren. Beelden zijn er helaas niet.

127. Joy Division-bassist Peter Hook vertelt hier over de inspiratie van hun nummer Shadowplay op The Velvet Underground:

128. Ik heb even nagedacht of ik in het boek de performance van Curtis wel onglamoureus moest noemen, maar als je het doet dan moet je erachter staan en het ook bewijzen. Hier:

129. Hannett ging als een dwaas te keer tijdens het produceren van Unknown Pleasures (lees verder hierover in het boek), maar hij voelde dat hij die vrijbrief had omdat de bandleden van Joy Division toch geen idee hadden waarmee ze bezig waren. Dat lees je hier. Hier lees je dat Peter Hook zegt dat hun punknummers werden geschrapt en dat ze rond middernacht terug naar de studio moesten voor het opnemen van nieuw werk.

130. Ik ga uitgebreider in op Unknown Pleasures van Joy Division, gewoon omdat het veel meer aandacht verdient dan in het boek past.

131. Na dit nummer dacht iedereen: prima nummer, komt wel goed met New Order. Bleek dat het nummer gewoon nog op de plank lag en door Curtis was geschreven. Gelukkig kwam het later alsnog goed met New Order.

132. Ik schrijf over een legendarisch New Order optreden in Rotterdam. Ik quote Elly de Waard in het boek. Nu is het originele artikel niet meer te vinden online, maar wel als quote op dit forum.

133. Heeeeeeeeeerlijk!

134. Ik stip in het boek even Club RoXY aan. Verder lezen en kijken over RoXY is niet zo lastig op internet. Dit stuk in NRC (“de hipste en mooiste club van Nederland” en “einde van een tijdperk”) en deze video op AT5 zijn zeker de moeite.

135. Over The Fall moet je niet teveel lezen, dat moet je gewoon ervaren. Dit vind ik zelf nou een exemplarisch optreden:

136. In Hacienda – How Not to Run a Club (de titel zegt voldoende) tekent Peter Hook, bassist van Joy Division en New Order, deze quote van Tony Wilson op.

137. Nóg een prettige quote van Wilson, waarvan je de bron hier leest.

138. Control is een prachtige film (IMDB), geregisseerd door Anton Corbijn, over het leven van Ian Curtis. Het geeft een mooi kijkje in zijn leven en problemen. Het zwart-witte decor maakt het af.

139. 24 Hour Party People is een krankzinnige film (IMDB) over het leven van Tony Wilson en The Haçienda. Absolute muse-see voor Madchester-liefhebbers.

140. Lekkere docu over Madchester – The Sound Of The North (1990): 

141. Ik schrijf over This Charming Man van The Smiths en dan moet je die kans zeker niet onbenut laten om een video van The Smiths te tonen. Iconische band! Komt ‘ie:

142. I Wanna Be Adored van The Stone Roses doet wat met mensen, zéker in Manchester. Check deze video maar. Als het volledige stadion al de baslijn meeschreeuwt, wat heb je dan nog te willen als band?

143. Qua muzikale bezienswaardigheden is er eigenlijk niet zo gek veel te doen in Manchester, maar er zitten wat pareltjes tussen en eigenlijk is het alleen al de moeite om heen te gaan om de sfeer te proeven. In de Manchester muziektour lees je er alles over.

144. Ik schrijf over The B-52’s – Love Shack. Check hier de clip. Toegegeven, er zijn betere nummers.

145 Op de Gary Numan-fansite lees je meer over Numanair.

146. Ik noem MTV en de eerste clip die daar werd getoond. Het was de clip van het aanstekelijke Video Killed The Radio Star:

294. De podcast ‘Op bedevaart naar de Haçienda’ luister je op Spotify en hier lees je er meer over.


Meer lezen over postpunk en de invloed op latere muziekstromingen?